Sofist Filozofların Bilgi Felsefesinde Bilginin Kaynağı Sorunu Nedir?

Sofist Filozofların Bilgi Felsefesinde Bilginin Kaynağı Sorunu Nedir?

Bilgi hususunda yürütülecek olan bir diğer tartışma ise bilginin aktarımı, yani öğretme hakkında olacaktır. Bu bağlamda, sofistler ve Platon-Sokrates karşıtlığında ortaya çıkan temel soru tartışmanın seyrini oluşturmaktadır: “Erdem öğretilebilir mi, öğretilemez mi?”. Bu sorunun ortaya atılışının ardında yatan sebep ise daha önce ele alınan sofistlere atfedilen “Hiçbir şey bilinemez” sözünde yatmaktadır. “Hiçbir şey bilinemez ise bilinemeyen bir şeyin bilgisi yoktur ve bilgisi olmayan bir şey nasıl öğretilebilir?” gibi bir karşı çıkış geliştirilmektedir. Ancak, hatırlanacağı üzere, sofistler böyle bir yaklaşıma sahip değildir. Daha önceki bölümde Gorgias’ın sözüne dair incelememizde bunu görmüştük. Sofistler ne her şey bilinir ne de hiçbir şey bilinemez demişlerdir.

Parmenides’in anladığı şekliyle varlık bilinemez görüşünü, aynı zamanda , toplumla ilgili konularında bilinebileceğini öne sürmüşlerdir. Örneğin kaptanlık mesleği bilinebilir ve bu meslek mesleği bilen tarafından bilmeyen bir kişiye öğretilebilir. Çünkü kaptanın sahip olduğu bilgi pratik bir bilgidir. Sofistler de pratik alana dair öğretmenlerde. Polis bağlamında sofist açısından bilinmesi gereken yöneticilik bilgisidir. Sofistin öğretme iddiasında olduğu ve bilinebilir olduğunu söylediği şey yöneticilik bilgisi ise onun sahip olması gereken bilgi de budur. Bu nokta şimdilik bir soru işareti ile kapatılabilir. Ama sofistlere karşı geliştirilen “Hiçbir şey bilinemez / Erdem bir bilgidir / O halde erdem öğretilemez” argümanın sofistler bağlamına kurulamayacağı ortadadır.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI ​