Dinamometreler cisimlerin hangi özelliğinden faydalanılarak yapılmıştır?

Dinamometreler, esnek cisimlere uygulanan kuvvetin, cisimlerdeki uzama miktarına eş değer olduğu ilkesinden hareketle esnekliği olan ve esneklik kazandırılmış olan metaller aracılığıyla üretilmektedir. Dinamometre esneklik katsayısı belirlenen yaylar kullanılarak yapılmaktadır.

Dinamometre, ağırlığı ölçen alettir. Ağırlık, kütlenin yer çekimine göre sahip olduğu kuvvettir. Kütlenin, yer çekimi ile çarpılması sonucu bulunur. Yer çekiminin değiştiği yerlerde ağırlık değişir. Ağırlık yer çekimine göre sabittir. Kütle ise madde miktarıdır ve sabittir. Bu nedenle kütle ve ağırlık aynı şey değildir.



Dinamometre kütle ve yer çekimi çarpımının dışında yine kütle ve yer çekimi etkisiyle ağırlığı ölçer. Dinamometre ağırlığın birimini standartlarına göre belirler. Genelde gram – kuvvet olarak ölçer. “gf” olarak da gösterilir. Newton cinsinden de ifade edilir. N ile gösterilir.

Dinamometre silindirik, üç halem genişliğinde ve bir buçuk kalem boyundadır. Dış silindiri plastikse şeffaftır. Derecelendirilmiş ağırlık ölçütlerinin yazıldığı yerdir. İçerisinde yay bulunur. Yay bir çengele bağlıdır. Bu çengele asılan kütle yer çekimine karşı ölçülür, bu işlem sırasında yay esner ve bir değeri gösterir. Gösterdiği değer kütlenin ağırlığıdır.

Dinamometre içindeki yay esneklik özelliği gösteren bir metaldir. Bu özellik sayesinde kütlenin ağırlığı ölçülür. Yer çekimi ivmesinin 10 N/kg kabul edildiği durumlarda ağırlık, kütlenin 10 katıdır. Dinamometre ile yapılan ölçümlerde sonucun 10 ile bölünmesiyle kütle bulunur. Örneğin, 50 kg olan birisi, dünyanın yer çekiminde ivmenin 10 N/kg kabul edildiği durumlarda 500 N’dur. Dinamometre 30 N gösteriyorsa, çengele 3 kg asılıdır, demektir.