Türkçe'de '-ist' eki almış sözcükler isim mi yoksa sıfat mı?

SeyyaH

Süper Moderatör
Katılım
10 Nis 2019
Mesajlar
4,794
Tepkime puanı
0
Puanları
36
Yaş
33
Konum
istanbul
Cinsiyet
  1. Bay
Takım
Beşiktaş
Herkese merhabalar,

İdeolojiler, inanç sistemleri ve sanatsal/felsefi akımlarla ilintili olarak kullandığımız '-ist' eki alan sözcükler (sosyalist, Budist ya da kübist gibi) Türkçe'de isim olarak mı yoksa sıfat olarak mı sınıflandırılmaktadır?

Bu sözcükler çıkış noktası itibariyle kişileri, ideolojileri ya da bağlı oldukları akımlar aracılığıyla tanımlamak için kullanılmaktadır. Örneğin 'sosyalist' sözcüğü özünde bir kişiyi tanımlar ve isimdir. İngilizce'de mesela sosyalist sözcüğü diğer isimlerle beraber ('sosyalist ülke' ya da 'sosyalist görüş' gibi) çok yaygın şekilde yıllardır sıfat işleviyle (attributive noun) kullanılan bir isim olduğu için yaygın görüş sosyalist gibi sözcüklerin tamlamalarda sıfat olarak sınıflandırılmasıdır.

İngilizce sözlükler dolayısıyla 'sosyalist', 'Budist' ya da 'kübist' gibi sözcükler için isim ve sıfat olarak genellikle iki tanımlama yapmaktadır. İngilizce'yi daha resmi (formal) konuşanlar ve bazı dil bilimciler ise bu tip sözcükleri çıkış noktası itibariyle de sadece isim olarak sınıflandırmaktadır. (Mesela sosyalist 'socialist' sözcüğünün gramatik olarak sıfat hali 'socialistic' idir ancak bu sözcük İngilizce'de sık kullanılmamaktadır)

Türkçe'de de yaygın şeklilde kullanılan 'sosyalist' sözcüğü üzerinden örnek vermem gerekirse, dilimizdeki sınıflandırma ne şeklidedir? Türkçe sözlüklerde bazen isim bazen de sıfat olarak sınıflandırıldığını görmekteyim bu tip sözcüklerin ve konuyu irdeleyen herhangi bir kaynak bulamadım. Dolayısıyla forumdaki uzmanların görüşünü almak istedim.

Aşağıdaki cümlelerde yer alan 'sosyalist' sözcüğü isim midir sıfat mıdır?

- Sosyalist ülkelerin birçoğu dağıldı.
- Mehmet bu konuyu sosyalist bakış açısıyla yorumladı.
- Ayşe sosyalisttir.
- Hasan sosyalist bir işçidir.
- Festivalde sosyalist sinemalar büyük ilgi gördü.
- Raflardaki kitaplar sosyalistti. (sosyalist içerikli anlamında)

Yorumlarınız ve analizleriniz için çok teşekkür ederim.
 

Aysimakiz

Forum Üyesi
Katılım
10 May 2020
Mesajlar
3,676
Tepkime puanı
0
Puanları
36
Takım
Tarafsız
bilgi için teşekkürler DarK
 
metal işleme
Üst